سیر صعودی قیمت دلار طی یک ماه اخیر به شکلی بود که تمام اقشار جامعه را تحت تاثیر قرار داد. آخرین قیمت شوک برانگیز دلار در تاریخ ۱۹ فروردین ۱۴۰۴ بود که طی آن نرخ دلار به ۱۰۵ هزار و ۵۵۵ تومان رسید.
اما در اواخر هفته گذشته، یک رویداد سیاسی موجب ایجاد تحولاتی در نرخ دلار در ایران شد. این رویداد دیدار دونالد ترامپ و نتانیاهو بود. نشر خبر مذاکرات ایران و آمریکا از زبان ترامپ در این دیدار، موجب تحولاتی در نرخ ارز در بازار غیر رسمی ایران شد. انتشار این خبر کافی بود تا نرخ دلار تنها یک روز بعد، پنج هزار و ۷۵۰ تومان کاهش یابد. در روزهای بعد، خبر مذاکرات و احتمال نتایج مثبت آن باعث شد که نرخ دلار به ۹۶ هزار و ۲۱۵ تومان برسد.
اما سیر کاهش در حال ادامه است و در ۲۵ فروردین، قیمت دلار به ۸۵ هزار و ۹۹۰ تومان رسید و طی آخرین معاملات پشت خطی، نرخ دلار به ۸۵ هزار تومان نیز رسیده است.
این ماجرای اقتصادی سیاسی برای مردم ایران بسیار جذاب است و به سخن روز تبدیل شده است و حالا سوال همه مردم این است که کف قیمت دلار چقدر خواهد شد؟
کف قیمت دلار پس از توافق چه خواهد شد؟
با بررسی رویدادهای سیاسی اخیر، به این نتیجه می‌رسیم که قیمت دلار شدیدا متاثر از مذاکرات پیش رو است و قطعا نتیجه مثبت مذاکرات، سیر نزولی بیشتر قیمت دلار را در پی خواهد داشت. پیش بینی کنونی این است که کف قیمت دلار از ۸۵ هزار تومان نیز کمتر شود. اما رسیدن به وضعیت نسبتا ثابت قیمت دلار، وابسته به کاهش تحریمات،نوع مذاکرات و سایر عوامل اقتصادی است.
در حال حاضر، سه نوع نرخ ارز وجود دارد. نرخ اول مربوط به بازار آزاد است که مورد قبول همه بوده و در واقع تعیین کننده اصلی قیمت دلار است. نرخ دوم نرخ اقتصادی است که بر اساس تغییرات و تحولات اقتصادی و کسری بودجه تعیین می‌شود و نرخ سوم هم نرخ توافقی است که دولت آن را تعیین می‌کند. به طور مثال نرخ امروز دلار توافقی، ۶۹ هزار تومان است. اما نرخ دلار از نظر اقتصاد شناسان، بین ۸۲ تا ۸۵ هزار تومان است.
در این بین تداوم اخبار مثبت از مذاکرات، نتایج مثبت اقتصادی و حتی سیاسی را در پی خواهد داشت. در این بازه زمانی، فشار فروش دلار افزایش خواهد داشت و اگر تقاضا کم شود، باید منتظر وضعیت خوبی باشیم. در چنین شرایطی، ممکن است کف قیمت دلار به ۸۰ تا ۸۲ هزار تومان نیز برسد. با توجه به وابستگی نرخ دلار به مذاکرات، اگر اخبار مثبت ادامه پیدا کند، اما جزئیات آن مشخص نباشد یا بازار به یک نرخ ثابت کوتاه مدت دست پیدا کند، سرعت کاهش قیمت کم می شود.
اگر نتایج مثبت مذاکرات به شکل قویتری ادامه پیدا کند و بازار به این باور برسد که چشم انداز اقتصادی در حال بهبود است، کف نرخ دلار را می توان بین ۷۰ تا ۷۵ هزار تومان نیز در نظر گرفت.
در یک حالت بسیار خوشبینانه، اگر مذاکرات وارد مراحل بسیار مثبت و غیر قابل پیش بینی شود و ایران به توافقات قابل توجهی مانند لغو تحریم ها یا آزادسازی منابع ارزی بلوکه شده برسد، نرخ دلار وارد فاز جدید شوک خواهد شد و در این حالت به کف قیمت ۶۰ تا ۶۵ هزار تومان و حتی کمتر نیز خواهد رسید. البته این رویداد نیازمند تغییرات مثبت عمیقی خواهد بود.
توجه داشته باشید که اگر چه سرعت کاهش قیمت دلار با فشار فروش آن همراه خواهد بود، اما هرگونه خبر منفی در مورد مذاکرات، نتیجه معکوسی در پی خواهد داشت.
پیش بینی کاهش ۳۵ درصدی قیمت دلار از زبان عراقچی
عراقچی که طی روزهای اخیر مذاکرات را با آمریکا شروع کرده است، نتایج به دست آمده تا کنون را مثبت ارزیابی کرده است. همین رویداد موجب تحولات نرخ دلار در ایران شده است. یک کارشناس در مورد این موضوع اعلام کرده که اگر مذاکرات مثبت پیش رود، نرخ دلار به صورت هیجانی بین ۲۵ تا ۳۵ درصد سیر نزولی خواهد داشت(هرچند بانک مرکزی نیز در این نرخ تاثیرگذار خواهد بود).
تنها یک خبر غیر مستقیم درباره مذاکرات آمریکا و ایران در عمان، کافی بود تا نرخ ارز ۷ درصد کاهش یابد. این یک استدلال بسیار قوی برای کسانی است که ادعا دارند مذاکرات و رویدادهای سیاسی تاثیری در نرخ ارز ندارند. با این حال در یک تحلیل عمیق‌تر، می‌توان گفت که تورم فعلی ایران، تنها ناشی از تحریم های جاری نیست و مسائل داخلی دیگری مانند رانت،فساد و نبود مدیریت نیز در این امر دخیل هستند. با این حال مذاکرات عراقچی با همتایان آمریکایی، می‌تواند قدم مهمی در راستای بهبود شرایط اقتصادی ایران و ایجاد تنفس برای آغاز توسعه سرمایه گذاری باشد. در نهایت، دیدار سیاستمداران ایران و آمریکا در عمان، تنها یک رویداد سیاسی نیست، بلکه یک اتفاق اقتصادی مهم است که می‌تواند منجر به کاهش هیجانی و سیر نزولی نرخ دلار تا ۳۵ درصد شود. برای اطلاع دقیق و به روز از جدیدترین اخبار اقتصادی مانند روند نرخ دلار در نتیجه مذاکرات ایران و آمریکا، به سایت آرینا اقتصادی مراجعه کنید.