پولشویی به معنای پنهان کردن منشأ پول کثیف حاصل از فعالیتهای غیرقانونی نظیر قاچاق مواد مخدر، فساد، اختلاس، قمار و ... و جایگزینی آن با منشأیی قانونی است. این فرآیند شامل شستشوی پول کثیف است که منجر به قانونی کردن پول تباه میشود. در ادامه در این مقاله به بررسی کامل این موضوع میپردازیم پس تا انتهای مقاله با ما همراه باشید.
پولشویی چیست؟
پولشویی به معنای فرایند غیرقانونی تبدیل پول یا داراییهای حاصل از فعالیتهای غیرقانونی به صورت قانونی است. افراد یا گروههایی با انجام پولشویی، سعی در پنهان کردن مبدأ اصلی پول یا داراییهای خود دارند تا از تعقیبات قانونی و مالی جلوگیری کنند. این فرایند شامل ایجاد شرکتهای مجازی و صوری، تراکنشهای نامشخص یا نقدی بزرگ بدون توضیحات مشخص و استفاده از وسایل مالی مختلف برای پنهان کردن مبدأ اصلی پول میشود. هدف اصلی پولشویی اجتناب از مالیات، جلوگیری از تعقیبات قانونی و ایجاد پایگاه مالی برای فعالیتهای غیرقانونی است.
روشها و اقدامات برای مبارزه با پولشویی شامل اقداماتی مانند تدوین سیاستهای شفاف ضد پولشویی، احراز هویت مشتریان، بررسی هویت شرکای تجاری، تعیین واقعیت ذینفعان معاملات، بررسی منابع تامین اعتبار، اعمال سیاست معاملات بدون پول، استفاده از روشهای حسابداری موثر، تقویت قوانین مالیاتی و مالی، ارتقاء نظارت مالی، همکاری بینالمللی، آموزش مسئولان مالیاتی و قضایی، و استفاده از فناوری برای ردیابی تراکنشها و شناسایی الگوهای مشکوک است.
بانکها چگونه میتوانند از پولشویی جلوگیری کنند؟
روشهای پولشویی در سیستم بانکی شامل استفاده از حوالجات بانکی، انتقال تلگرافی بینالمللی، اسمورفینگ یا ساختاربندی با ایجاد سپردههای کوچک متعدد به نام اشخاص ثالث یا شرکتهای صوری و خرید سهام کنترلی در بانکها با قوانین ضعیف در کشورهایی که پولشویی آسان است، میشود. همچنین، موسسات مالی غیربانکی مانند صرافیها نیز برای انجام فعالیتهای پولشویی مورد استفاده قرار میگیرند.
راههایی که بانکها میتوانند از آنها برای جلوگیری از پولشویی استفاده کنند شامل اقداماتی مانند احراز هویت (KYC)، غربالگری مشتری، ارزیابی مشتری بایسته (CDD)، گزارش دهی در مورد تراکنشهای مشکوک و غیره میشود.
اثرات پولشویی در اقتصاد چیست؟
اثرات پولشویی بر اقتصاد شامل رشد تقاضای پول، نابرابری در توزیع درآمد، کاهش درآمد مالیاتی و کسری بودجه است. ورود سریع و کنترل نشده پول به یک کشور میتواند باعث افزایش مصرف و نرخهای بالای بهره، تورم و بیکاری شود.
از طرف دیگر، ورود پول کثیف به اقتصاد یک کشور میتواند منجر به فعالیتهای پولشویی، ایجاد شکاف توزیع درآمد، افزایش جرم و کاهش درآمد مالیاتی شود که در نهایت کسری بودجه و مشکلات اقتصادی را درپی خواهد شد.
پولشویی تأثیرات منفی زیادی بر توسعه اقتصادی دارد. فرد مجرمی که به این عمل مشتاق است، به دنبال راههای جدید برای شستن پول خود میگردد. اقتصادهایی که دارای مراکز مالی در حال رشد یا توسعه هستند، اما کنترل ناکافی بر چرخه پولی و بانکی خود ندارند در برابر پولشویی، آسیبپذیر هستند.
اختلافات بین سیستمهای ملی ضد پولشویی و باندهای جرمسازمانیافته منجر به انتقال این شبکههای فساد به کشورهای دیگر میشود.
برخی بر این باورند که اقتصادهای در حال توسعه نمیتوانند در انتخاب منابع سرمایهای خود بیش از حد انتخابی باشند؛ اما تأخیر در مقابله با پولشویی خطرناک است و هر چه بیشتر به تأخیر افتد، جرمهای سازمانیافته پیچیدهتر میشود.
زمانی که بخشهای تجاری و مالی یک کشور تحت تأثیر و کنترل جرمسازمانیافته قرار میگیرند، تأثیر قابل توجهی بر سرمایهگذاری مستقیم خارجی دارد. بنابراین، مقابله با پولشویی و تأمین مالی تروریسم بخشی اساسی ایجاد یک محیط تجاری دوستانه است که پیشنیاز توسعه اقتصادی پایدار است.
تاثیر پولشویی بر کسبوکارها با تمرکز بر یکپارچگی در خدمات مالی و بانکی مورد بررسی قرار میگیرد. این امر مستلزم تقویت اقتصاد جامعه بر پایه ی استانداردهای بالای قانونی، حرفهای و اخلاقی است.
اعتبار یک موسسه مالی بستگی به یکپارچگی آن دارد و اگر فعالیتهای مجرمانه از طریق آن موسسه به راحتی قابل پولشویی باشد، ممکن است موسسه در جرم افراد شریک شود. همچنین همدستی با افراد مجرم تاثیر منفی بر نگرش سایر واسطههای مالی، مقامات نظارتی و مشتریان عادی خواهد داشت.
پیامدهای منفی احتمالی اقتصادی شامل تغییرات غیرقابل توضیح در تقاضای پول، ریسکهای بانکی برای مشتریان، آلودگی در معاملات مالی قانونی و افزایش نوسانات سرمایه بینالمللی و نرخ ارز به دلیل انتقال وجوه به خارج از مرزها میشود. این فعالیت نه تنها به تمامیت جامعه آسیب میزند بلکه دموکراسی و حاکمیت قانون را نیز تضعیف میکند.
سخن پایانی
پولشویی یکی از بزرگترین اقدامات غیرقانونی در صنعت اقتصاد است که امروزه با تشدید قوانین توسط دولتها برای جلوگیری از آن مواجه است. با ورود ارزهای دیجیتال به بازار اقتصادی، نگرانیها درباره این موضوع دو چندان شده است؛ اما با تدابیر سختگیرانهتر از سوی صرافیهای دیجیتال، امکان پولشویی با استفاده از ارزهای رمزپایه برای مجرمان دشوارتر شده است، هرچند تا اجرای بهترین قوانین هنوز راه زیادی باقی مانده است.