ارزهای دیجیتال در واقع واحدهای پول در بستر دیجیتال هستند که توسط دولت‌ها اداره نمی‌شوند. ایده ارز دیجیتال مدت‌ها پیش از معرفی رسمی آن وجود داشت. طوری که گفته می‌شود در سال ۱۹۸۰، ارزهای دیجیتال را با نام ارزهای سایبری می‌شناختند. اولین نمونه ارز رمزنگاری شده در سال ۲۰۰۸ با نام بیت کوین معرفی شد. بعد از بیت کوین، ارزهای دیجیتال و رمزارزها، یکی پس از دیگری ظهور یافتند و دنیای اقتصاد را با پدیده‌های جدیدی روبه‌رو کردند.
در ادامه این نوشتار، نگاهی کوتاه به تاریخچه و پیدایش ارزهای دیجیتال خواهیم داشت و این موضوع را از منظری دیگر بررسی خواهیم کرد.
ایده اولیه ارزهای دیجیتال
دیوید چام در پی تلاش برای ایجاد روشی که از اطلاعات اقتصادی افراد محافظت کند، یک واحد پول دیجیتال به جهانیان معرفی کرد. او شرکتی با نام Digicash تأسیس کرد و در سال ۱۹۹۳، از واحد پولی ecash رونمایی کرد. ecash با پروتکلی با نام Blind Signiture کار می‌کرد که به واسطه دو کلید خصوصی و عمومی، امکان انجام تراکنش به صورت ناشناس و ایمن را فراهم می‌کرد.
گفته شده که موفقیت او به حدی بود که Windows 95 به دنبال استفاده از آن به عنوان روش رسمی انجام معاملات در بستر خود بود. با این حال قوانین سختگیرانه آمریکا، سبب ورشکستگی این شرکت شد، اما کارکنان آن رویای ارز دیجیتال را دنبال کردند. در ۱۹۹۸، فردی با نام نیک زیبو، از کارکنان Digicash، از بیت گلد رونمایی کرد.
بیت گلد تلاشی برای ساخت طلای دیجیتال بود و امکان انجام ناشناس معامله را فراهم می‌کرد، اما به علت اشکالات فنی و نبود امنیت، گسترش آن محدود شد و نهایتاً به فراموشی سپرده شد. اهمیت بیت گلد، عدم وابستگی آن به نهاد‌های مرکزی بود. همچنین بیت گلد، یک ارز کاملاً مستقل بدون وابستگی به ارزهای دیگر جهان بود.
راه اندازی بیت کوین (اولین ارز دیجیتال غیرمتمرکز جهان)
گفته شده است که در ۱۸ آگوست ۲۰۰۸، نخستین علامت تولد بیت کوین با ثبت دامنه‌ای در اینترنت با نام bitcoin.org شکل گرفت. این دامنه توسط فردی ناشناس ثبت شد. بعد در اکتبر ۲۰۰۸، عده‌ای از علاقمندان به رمزنگاری، یک ایمیل حاوی مقاله‌ای با نام «بیت کوین، سیستم مالی همتا به همتا» دریافت کردند. این مقاله با امضای ساتوشی ناکاموتو، یک سامانه امن تراکنش مجازی را معرفی می‌کرد که هویت افراد را مخفی می‌کرد.
ساتوشی ناکاموتو در این مقاله، از پروتکل بلاکچین برای اشتراک گذاری کلیه تراکنش‌های بیت کوین با همه اعضای شبکه صحبت کرده بود. همچنین از پروتکل Blind Signature و کلید عمومی و خصوصی برای پیگیری تراکنش‌ها و حفظ هویت تراکنش کنندگان، استفاده کرده بود.
روش منحصر به فرد ساتوشی ناکاموتو برای تراکنش مالی
ساتوشی ناکاموتو با این توصیفات، شبکه‌ای متعلق به مردم ایجاد کرده بود که توسط آن‌ها اداره می‌شد. در سیستم او برای آپدیت کردن و نگهداری از سیستم بیت کوین هم مقداری جایزه به فرد نگهدارنده اهدا می‌شد. به این شکل، نگهداری از شبکه با تشویق همراه می‌شد.
گفته می‌شود که نخستین تراکنش با بیت کوین در سال ۲۰۱۰، با معاوضه ده هزار بیت کوین در برابر دو پیتزا انجام شد. بعد از آن ،سایت‌های اینترنتی علاقمند به حفظ هویت مشتریان خود، از بیت کوین برای خرید و فروش کالا استفاده کردند. این امر سبب افزایش مروری ارزش بیت کوین و رشد آن شد.
نهایتاً ناکاموتو در۲۶ آوریل ۲۰۱۱ در ایمیلی اعلام کرد که کار روی بیت کوین را متوقف خواهد کرد و برای همیشه ناپدید شد. یک میلیون عدد بیت کوین هنوز داخل کیف پول دیجیتال او قرار دارد. تا کنون تلاش‌های بسیاری برای شناخت این فرد انجام شده است، اما تعیین هویت این فرد هر بار پیچیده‌تر شده است.
بیت کوین و اهمیت آن
بیت کوین با سامانه بلاکچین خود به جهانیان روشی نوین معرفی کرد که برای انجام امن و غیرمتمرکز معاملات با حفظ حریم شخصی کاربر مناسب بود. به همین دلیل جهانیان در پی تحقق رویایی مشابه برای سایر امور فنی، به بلاکچین روی آورند. شبکه بلاکچین اتر با الهام از بلاکچین بیت کوین برای انجام هر فعالیت غیرمتمرکز مناسب است. طوری که توسعه دهندگان نرم افزار و اپلیکشن از این شبکه بسیار بهره می‌برند.
به این صورت بیت کوین به عنوان نخستین پدیده الهام بخش در نوع خود، موجی از فعالیت‌های جهانی و نگاهی نوین برای انجام امور دیجیتالی ایجاد کرده است که تا امروز ادامه دارد. بسیاری بر این باورند که رویای وب ۳ به همین واسطه، روزی محقق خواهد شد.